TAWACIN nr 3 [75] jesień 2006

Jak to z nami jest

Daleko mi do tego, żeby wierzyć w martwą literę prawa. Przyjęcie przez ONZ Deklaracji Praw Ludów Tubylczych niewątpliwie jest sukcesem, ale wcale nie wieńczy dzieła. Problemy tubylców nie znikną przecież w magiczny sposób. Powiedziałbym, że teraz dopiero wszystko się zaczyna.
Deklaracja broni w istocie tubylców ...przed nami, współczesnymi kolonizatorami "nowych światów". Bowiem wszystko to, co zagwarantowane jest tubylcom, nam jest zabronione. Jeśli tubylcy mają prawo do życia po swojemu, to my nie mamy prawa narzucać im naszego stylu życia. Jeśli mają prawo do własnych sposobów wyrażania swej kultury, to my nie mamy prawa ich w tym naśladować. Jeśli mają prawo do własnych genów, to my nie mamy prawa ich okradać. Nie mamy prawa zawłaszczać ich filozofii, literatury ani wzornictwa. Nie mamy prawa wykorzystywać ich wizerunku w celach handlowych.
Mamy za to prawo robić wszystko, by mogli żyć tak, jak chcą, by podtrzymać ich odrębność i zachować różnorodność życia - zamierzoną przez Stwórcę, jak przekonują Haudenosaunee (Irokezi). Mamy prawo poznawać ich historię. Mamy prawo interesować się nimi i troszczyć się o ich środowisko naturalne, coraz bardziej zagrożone, jak lodowa ojczyzna Inuitów i Eskimosów. Mamy prawo ich szanować.

Okładka

od lewej: W. Richard West, Jr., dyrektor Narodowego Muzeum Indian Amerykańskich, senator Daniel K. Inouye i senator Ben Nighthorse Campbell podczas otwarcia Muzeum, 21 września 2004; fot. John Harrington/NMAI

Opracowanie graficzne okładki i galerii: Mariusz Sołtysiak

W tym numerze

Inne drzewa w innym lesie - dokończenie eseju Roberta W. Venablesa o światopoglądzie Haudenosaunee, czyli Irokezów

Do kogo należy ogień? - Bartosz Hlebowicz analizuje meandry tożsamości współczesnych Oneidów

Kłopotliwi sąsiedzi - Mirosław Sprenger omawia stosunki Szejenów Południowych z białymi ranczerami u schyłku XIX wieku

Niepowtarzalny urok polowania - szejeńscy zwiadowcy na usługach armii amerykańskiej; fragment dzieła George'a Bird Grinnella

Ben Nighthorse Campbell - sylwetka szejeńskiego senatora i artysty

Burza nad Ziemią Baffina - Bruce E. Johansen omawia wpływ globalnego ocieplenia na życie Inuitów

Nie znikniemy z powierzchni Ziemi - Inuici składają skargę na rząd Stanów Zjednoczonych - relacja Beaty Skwarskiej

Deklaracja Praw Ludów Tubylczych ONZ - wprowadzenie i pełny tekst dokumentu

Z Ziemi Indian
- serwis informacyjny obu Ameryk

felietony
Głos z Scheyechbi Andrzeja J.R. Wali

Zwierzenia Cienia Marka Nowocienia

Podziękowania: John Kahionhes Fadden, Leonda Levchuk, Heather Moore, Sheila Watt-Cloutier



HAUDENOSAUNEE XXI wieku
- zdjęcia Bartosz Hlebowicz


Z przymróżeniem oka - Mirosław Dunin-Sulgostowski





Prenumerata 2006 - promocja Dołącz do nas! "Tawacin" za 1 zł

Powrót do spisu numerów archiwalnych