Jak to z nami jest
Kilka lat temu zatrzymałem się u rodaków w Mississauga. Przybyli do Kanady kilkanaście lat temu. Podczas rozmowy pani domu wyraziła oburzenie, że "ci Indianie chcą odrębnych praw". Skąd miała wiedzieć, że rządy kolonialne, a potem amerykańskie podpisywały umowy z tubylcami? Jednak pamiętają o nich Indianie, którzy walczą dziś w sądach o zwrot ziemi.
W tym numerze proponujemy kilka artykułów o Irokezach, które omawiają bardzo ważne dziś kwestie dla Indian, zaś u nas całkowicie nieznane.
Robert Venables z Cornell University wskazuje, skąd pochodzą różnice w pojmowaniu ziemi i rządu przez białych i Indian. Harry Schüler przedstawia punkt widzenia irokeskich tradycjonalistów. Z kolei John Johnsen z Utica College pisze, jak antyindiańskie organizacje cynicznie wykorzystują ideał równego prawa dla wszystkich, by odebrać Oneidom szansę na rekompensatę za wyłudzone ziemie... Tymczasem irokeskie roszczenia wynikają z prawa amerykańskiego, a nie irokeskiego. Ta ziemia po prostu powinna do nich należeć, bo tak przyrzekli "Ojcowie Założyciele", istnieją na to dokumenty i podpisy.
Wódz Onondagów Irving Powless (na okładce razem z Bobem Venablesem) kiedyś napisał: "Nie jesteście zakładnikami w naszym domu. Nie przetrzymujemy tu was siłą. Ale zdajemy sobie sprawę, że jesteście w naszym domu. Musimy rozwiązać ten problem: jak powinniście mieszkać w naszym domu... Jedno powinniście zrozumieć: to my jesteśmy właścicielami".
Czy moja kanadyjska znajoma, nieproszony gość na ziemi indiańskiej, to zrozumie?
OkładkaWódz Onondagów Irving Powless (z lewej) i profesor Robert Venables, rezerwat Onondagów, na południe od Syracuse, w stanie Nowy Jork, 1 lipca 2004; fot. Bartosz Hlebowicz
Opracowanie graficzne okładki i galerii: Mariusz Sołtysiak
W tym numerze
Inne drzewa w innym lesie - pierwsza część eseju Roberta W. Venablesa o światopoglądzie Haudenosaunee, czyli Irokezów
Grając tradycją - Harry Schüler analizuje zależności między kasynami, roszczeniami ziemskimi a tożsamością współczesnych Irokezów
Oneidowie - raport Johna H. Johnsena o próbach odzyskania ziemi przez Oneidów w pierwszej dekadzie XXI wieku
Lacrosse - o tradycyjnej i współczesnej roli irokeskiej gry pisze Izabela Nawrot
Jack Abramoff - Bruce E. Johansen omawia kulturę korupcji na przykładzie związku tubylczego hazardu z niechlubnym lobbystą
Geronimo - Zofia Kozimor przedstawia, jak zrodziła się legenda sławnego Apacza, który nie był wodzem
Polska kolonia w Nowym Świecie - Bartosz Hlebowicz przybliża działalność Polsko-Amerykańskiego Towarzystwa Etnograficznego z Atlantic City w 30. rocznicę powstania
Z Ziemi Indian - serwis informacyjny obu Amerykfelietony
Głos z Scheyechbi Andrzeja J.R. Wali
Zwierzenia Cienia Marka Nowocienia
W ŚWIECIE LUDZI I NIELUDZI: Mity Indian Amazonii Peruwiańskiej
Z przymróżeniem oka - Mirosław Dunin-Sulgostowski
Prenumerata 2006 - wakacyjna promocja Dołącz do nas! "Tawacin" za 1 zł
Powrót do spisu numerów archiwalnych